Rozkładamy szampon na czynniki pierwsze + warkoczyko-opaska :)

Dziś rozłożymy szampon na czynniki pierwsze, zobaczymy z czego się składa, poznamy jego historie, funkcję, własności fizyczne oraz podział ze względu na formę. Szampon jest zdefiniowany jako detergent specjalnie stworzony do mycia włosów i skóry głowy. Samo słowo szampon wywodzi się z języka hindi. Z Indii przeniknęło ono do Anglii, gdzie w końcu przekształciło się w  „to shampoo”, który określał czynność związaną z myciem włosów. Z czasem zmieniono nazwę na  „the shampoo”.

Pierwsze szampony były oparte na roztworach mydeł, które otrzymywano z różnych tłuszczów, także z technicznych tłuszczów niskiej jakości (tzw. czarne mydła). Miały one jednak liczne wady: mało się pieniły w twardej wodzie, ich alkaliczność powodowała przy myciu tworzenie się na włosach mydeł wapniowych, przez co były one matowe i trudne do rozczesania. Usunięcie mydeł z włosa wymagało dodatkowego płukania włosów roztworem kwasu octowego lub cytrynowego. Dodatkowo długotrwałe ich stosowanie prowadziło do poważnych uczuleń i wypadania włosów. Z czasem w ich miejscu zaczęły pojawiać się szlachetne oleje roślinne (np. olej kokosowy, z oliwek, migdałowy). Przełomem w technologii szamponów był początek oraz późniejszy rozwój produkcji syntetycznych detergentów.

Detergent – jest to substancja zwiększająca zdolności myjące zwykłej wody przez obniżenie napięcia powierzchniowego na granicy woda - brud. 

Detergenty syntetyczne – są najczęściej otrzymywane z produktów naftowych, dają więcej piany niż detergenty naturalne.

Detergenty naturalne – zaliczamy do nich mydła (czyli sole naturalnych kwasów tłuszczowych) oraz roślinne składniki powierzchniowo czynne (głównie saponiny).

1. Oczyszcza włosy i skórę głowy z łoju, złuszczonego naskórka, brudu i pozostałości preparatów
kosmetycznych,
2. Nadaje miękkość przestylizowanym włosom.
3. Pozostawia je lśniące
4. Ułatwianie rozczesywania i ich układanie.

1.  Nadmiernie usuwać naturalnej powłoki tłuszczowej,

2. Powodować podrażnienia skóry i oczu,
3. Uszkadzać struktury włosa

Szampony najczęściej są płynami: lepkimi, gęstymi, nieprzezroczystymi lub perłowymi, zawierającymi 20-40% ciał stałych. Mogą jednak występować także jako kremy, żele, proszki, oleje lub aerozole. Posiadają wyregulowane pH wynoszące w przybliżeniu 5,5.

Stopień i rodzaj zmętnienia zależy od:

1.  kształtów i wymiarów kryształów wywołujących zmętnienie,
2. współczynnika odbicia światła,
3. stężenia,
4.  technologii produkcji szamponu.
5. Świeżości

Gęstość z kolei osiąga się poprzez dodanie substancji rozpuszczających składniki wywołujące zmętnienie. Mogą być to rozpuszczalniki typu: 

1. alkohol – etylowego, izopropylowego i butylowego,
2. glikol, np. propylenowego,
3. związki jak np. oksyetylenowany monolaurynian sorbitanu.

Suche szampony - są to specjalne pudry, które służą do mycia włosów na sucho. Mają właściwości wchłaniania tłuszczu i służą do oczyszczania włosów bez mycia, gdy na normalne mycie nie mamy po prostu czasu. Podstawą tych szamponów jest sproszkowane mydło kokosowe lub twarde tłuszcze o absolutnej neutralności.
Szampony olejowe - są produktami coraz rzadziej stosowanymi. W ich skład wchodzą mieszaniny tłuszczów z mydłami. Są formami bezwodnymi lub zawierającymi tylko nieznaczną ilość wody. Szampony olejowe nie dają piany, ale włosy po ich zastosowaniu pozostają czyste, miękkie, puszyste i z połyskiem.
Szampony płynne - są to wodno-alkoholowo-glicerynowe rozczyny mydlane, do których dodaje się np. środki lecznicze przeciw łupieżowi, wypadaniu włosów lub regeneracyjne. Płynny szampon przy dłuższym przechowywaniu nie powinien mętnieć lub pozostawiać osadu. 

W skład szamponów wchodzi wiele środków, które ogólnie można podzielić na: 

- środki powierzchniowo czynne (detergen­ty) o podstawowym działaniu oczyszcza­jącym i pieniącym;
- środki powierzchniowo czynne o wtór­nym działaniu, które mają ulepszać oczyszczanie włosów i poprawiać właści­wości pieniące szamponu.
- dodatki, które uzupełniają wygląd ze­wnętrzny szamponu, jak barwa i zapach;
- komponenty lecznicze, zwykle pochodze­nia roślinnego lub natural­ne składniki o różnych właściwościach, a przede wszystkim dzia­łające odżywczo na skórę głowy, usuwa­jące niektóre objawy i przyczyny pew­nych schorzeń owłosionej skóry głowy, np.: łojotok, łupież, nadmierna kruchość i łamliwość włosów, wypadanie włosów.

Zastosowane związki powierzchniowo czynne powinny charakteryzować się następującymi cechami:

- wysoką efektywnością usunięcia brudu z włosów i skóry, bez nadmiernego ich odtłuszczania i wysuszenia,
- łatwością spłukiwania z powierzchni włosa,
- funkcjonalnością niezależną od stopnia twardości wody,
- nietoksycznością!

1. Siarczany alkilowe i siarczany oksyetylowanych alkoholi tłuszczowych.

- odznaczają się doskonałymi właściwościami pieniącymi (nawet w twardej wodzie)
- łatwo spłukują się z włosów

Siarczany alkilowe
- drażniące działanie na skórę ludzką
- najczęściej stosowana jest mieszanina pochodnych alkoholi mirystynowego i laurylowego:
-  sole sodowe (laurylosiarczan sodowy trudno rozpuszcza się w zimnej wodzie, dlatego nie jest stosowany w szamponach przezroczystych),
- amonowe i alkanoloamoniowe (znacznie lepiej rozpuszczalne w wodzie niż sole sodowe, jednak sól amonowa siarczanu laurylowego ma tendencję do podwyższania pH wraz z wydzieleniem amoniaku)

Siarczany alkoholi tłuszczowych
- łagodniejsze działanie od siarczanów alkilowych
- lepkość roztworów można regulować za pomocą soli kuchennej
- wadą są niezadowalające właściwości antystatyczne oraz wysoki stopień odtłuszczenia włosów (wymagają dodatku substancji natłuszczających, np. lanoliny)

2. Kwas sulfobursztynowy i alkohole tłuszczowe

- odznaczają się dobrymi właściwościami pianotwórczymi
- działają łagodnie na skórę i błony śluzowe (stosowane w szamponach dla dzieci)
- sulfobursztyniany zapewniają obfitą pianę, która jest trwała
- wykazują bardzo dobre własności zwilżające

3.  Sulfoniany

- posiadają korzystne właściwości detergencyjne, pieniące, odznaczają się dobrą rozpuszczalnością
- szampon z ich dodatkiem jest stabilny  w całym zakresie pH (w przeciwieństwie do siarczanów alkilowych i siarczanów alkoholi)

- działanie łagodniejsze niż siarczanów alkilowych

Są one stosowane w szamponach jako środki kondycjonujące, poprawiające wygląd włosa (zapewniają puszystość, połysk, łatwe rozczesywanie i układanie).

1. Czwartorzędowe związki amoniowe
- działanie bakteriobójcze
- substancje bardzo silnie wiążące się z powierzchnią włosa
-  nadają włosom gładkość, połysk i jedwabisty dotyk
- hamują elektryzowanie

2. Polimery kationowe silikonowe

- stosowane stężenie w szamponach 0,2-2%
-   ułatwiają rozczesywanie włosów na mokro i sucho,
-      redukują elektryczność statyczną,
-      poprawiają wygląd włosa

 Praca wygrzebana, z tego co pamiętam pisałam ją na podwyższenie oceny z materiałów fryzjerskich. Może kogoś zainteresuje :)

P.S. Musze się wam pochwalić moją dwudniową pięknością - warkoczyko-opaską, strasznie mi się podoba :D Na początku z tyłu był tapir, który potem przemieniłam na kucyka (na zdjęciu akurat ani tego, ani tego nie ma) :P aaaa no i proszę mi nie paczeć na uczochrane włosiska i odrosty! dopiero we wtorek coś na to poradzę :D